26/8-01/09/2023: TRỞ VỀ ĐẤT PHÁP SRILANKA – MIỀN ĐẤT BÌNH AN, PHƯỚC LÀNH

ThaiHaBooks- Khóa thiền di động gồm 14 thành viên chúng tôi đến từ công ty Sách Thái Hà và gia đình “Thiền trong từng phút giây” cùng nhau về vùng đất Pháp – Sri Lanka được thầy Nguyễn Mạnh Hùng dẫn đoàn tổ chức từ ngày 26/08-01/09/2023.

Chúng ta đều biết, Ấn Độ được gọi là đất Phật, Myanmar là đất Tăng thì Sri Lanka chính là đất Pháp – nơi kiết tập kinh điển Phật giáo lần thứ 4. Sri Lanka là hòn đảo nằm phía Nam Ấn Độ và được xem là một đất nước còn nghèo khó nhưng khi thật sự đặt chân tới Sri Lanka thì đoàn chúng tôi đã hoàn toàn thay đổi cái nhận định về sự “nghèo khó” ấy sau 5 ngày trải nghiệm trọn vẹn, tiếp xúc với con người, cảnh Phật, văn hóa, tín ngưỡng nơi đây.

Sri Lanka có hết thảy 7 cố đô và trong hành trình này chúng tôi sẽ dừng chân tại 4 cố đô là Anuradhapura – cố đô đầu tiên của SriLanka, tiếp theo là cố đô Polonnaruwa, thứ ba là cố đô Kendy và điểm dừng là Colombo – thủ đô kinh tế hiện nay của Sri Lanka.

Mời các bạn cùng theo chân chúng tôi tới thăm Sri Lanka – vùng đất của sự bình an, phước lành!

NGÀY THỨ NHẤT – 26/08/2023

Đoàn chúng tôi có hai nhóm xuất phát từ Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, điểm gặp mặt tại sân bay Kuala Lumpur, Malaysia và cùng bay tới Sri Lanka, sau hơn 3 giờ bay, chúng tôi hạ cánh xuống sân bay Colombo lúc 22h địa phương ( 23h30 giờ Việt Nam).

Rời khỏi máy bay và theo một lối đi dài chúng tôi đến trước Tôn tượng ĐỨC THẾ TÔN, điều này có thể khá bất ngờ với nhiều người nhưng lại rất bình thường với một đất nước mà đạo Phật chiếm 75% dân số. Tất cả các hành khách trước khi vào làm thủ tục nhập cảnh đều phải đi qua nơi trang nghiêm này. Chúng tôi đảnh lễ Ngài rồi vào làm thủ tục nhập cảnh.

Sau khi làm thủ tục nhập cảnh, đoàn chúng tôi được anh Tuệ Subas – một thiền sinh bản xứ của gia đình “Thiền trong từng phút giây” đón tại sảnh ra cổng sân bay. Chúng tôi được đeo những vòng hoa trắng. Một cử chỉ chào đón khách thân thiện khi đến Sri Lanka.

Lúc này đã qua ngày mới, sau một hành trình để đến đất Pháp ai cũng phấn khởi. Chúng tôi nghỉ ngơi và chuẩn bị cho những ngày tiếp theo.

NGÀY THỨ HAI – 27/08/2023 

Sau giờ thiền buổi sớm, chúng tôi xuất phát hướng về cố đô Anuradhapura. Trên đường đi đoàn ghé thăm Thiền viện Amandawa rộng gần 2 hecta là nơi tu tập của nhiều nhà sư, cư sĩ khi tới Sri Lanka, chúng tôi tham quan, thiền và đảnh lễ Phật tại cung điện Mùa Đông, thưởng thức món kem làm bằng cách thủ công, nguyên liệu tự nhiên do chính những người dân ở đây sản xuất.

Ngôi chùa thứ hai có tên Avukana – trong chuyến đi đầu tiên thầy Hùng đã tới đây nên khi biết thầy Hùng dẫn đoàn sang đã nhiệt tình mời chúng tôi dùng cơm chay và chuẩn bị cả chương trình văn nghệ chào đón. Chùa Avukana đặc biệt nổi tiếng vì có Tôn tượng Đức Thế Tôn ở tư thế đứng được dựng lên cách đây hơn 1600 năm. Chúng tôi làm lễ dâng hoa cúng dường Đức Phật.

Chúng tôi tiếp tục di chuyển đến với điểm đầu tiên trong 4 điểm quan trọng của chuyến đi là Cội Bồ Đề, tuổi của cây đã hơn 2300 năm, được công chúa con gái vua A Dục chiết từ cây mẹ là Cội Bồ Đề tại đạo tràng Ấn Độ mang sang Sri Lanka trồng, và hiện nay được bảo vệ rất nghiêm ngặt tại đất Pháp này.

Anh Subas đề nghị là chúng tôi nên mặc trang phục màu trắng để đến nơi này vì ở Sri Lanka người Phật tử mặc trang phục trắng. Trải qua nhiều cổng vào với kiểm soát an ninh và đi chân trần, không đi giày dép, đội mũ nón khi vào các chùa, đền thờ linh thiêng tại đây, một cảm giác hân hoan xúc động khi bước vào cánh cổng cuối để vào tới Cội Bồ Đề, hàng trăm người dân nơi đây, già trẻ lớn bé có khi là cả gia đình ngồi tụng kinh quanh khu vực của Cội Bồ Đề. Họ mang hoa, nước, đèn … để dâng cúng và tưới vào những cây bồ đề nhỏ hơn…

Chúng tôi mỗi người cầm một hoa sen đỏ theo chân Thầy nhiễu quanh cội cây 3 vòng theo tiếng tụng kinh trầm hùng của người dân, sau đó chúng tôi ngồi thiền để cảm nhận năng lượng bình an nơi đây. 

Địa điểm thứ hai cùng trong quần thể Cội Bồ Đề là ngôi tháp gần 2000 năm tuổi, ngôi tháp màu trắng vĩ đại nổi bật trên nền trời. Khi vào bên trong khu vực tháp mới thấy hết sự thành kính của người dân Sri Lanka đối với Đức Phật. Cả ngàn người họ đến hành lễ và ngồi tụng kinh xung quanh tháp, có một vài vị sư ôm những bó hoa và mời chúng tôi chạm tay vào bó hoa đó, sau đó vị sư sẽ mang bó hoa dâng lên cúng Phật với ý nghĩa là chúng đệ tử gởi hết lòng thành đến Đức Như Lai. Đoàn chúng tôi xếp hàng nhiễu quanh tháp một vòng rồi ngồi xuống hướng về Tháp cảm nhận sự ấm áp và năng lượng yêu thương ở đây.

Người dân Sri Lanka thật chân thành và tình cảm. Dù họ nghèo khó nhưng nụ cười lúc nào cũng thường trực trên môi. Đoàn chúng tôi đến nơi nào cũng được chào đón trân trọng.

NGÀY THỨ BA – 28/08/2023

Sáng nay đoàn chúng tôi có một chương trình rất đặc biệt, tham quan cố đô vào lúc bình minh, đến thăm ngôi chùa đầu tiên ở Sri Lanka và công viên Hoàng gia cách nơi chúng tôi lưu trú tầm 3km, tiếp theo chúng tôi đi sâu vào khu rừng, đầu tiên một hình ảnh tuyệt vời của một đôi chim công đang nhảy múa, xòe đuôi trên mỏm đá hòa cùng tiếng chim vang vọng khắp khu rừng. Những cây cổ thụ to lớn in bóng xuống mặt đất sáng rực khi mặt trời vừa lên. Ở đây có những điều rất đặc biệt ví dụ như không hề có rác thải, không có nhưng túi nilon, công viên không bán vé, không có bảo vệ, nhân viên vệ sinh… mà vẫn rất sạch sẽ, đặc biệt dưới nền đất chúng tôi đi đều là đá thạch anh, dưới tác động của thời gian… đã tạo nên một lớp đá li ti khi đi chân trần như được mat-xa, thoải mái vô cùng.

Chúng tôi leo lên triền dốc, một sự ngạc nhiên vì trước mặt là một hồ nước mênh mông xanh biếc, gió thổi mát rười rượi, trên trời cao một đàn chim xếp thành hình cứ bay lượn xung quanh nơi chúng tôi đang đứng. Mọi người reo to: “Thầy ơi,sao giống Niết bàn thế!”, thật chứ, một không gian tuyệt vời như thế sao mà không nghĩ đó là Niết bàn được.

Chúng tôi ngồi xuống nhắm mắt cầu nguyện, gửi những lời ước nguyện đến vũ trụ, nguyện cho muôn người, muôn loài được hạnh phúc bình an!

Rời công viên và ngôi chùa cổ, chúng tôi trở về khách sạn để dùng điểm tâm sáng, trả phòng để tiếp tục hành trình.

Chúng tôi quay lại nơi Cội Bồ Đề linh thiêng một lần nữa, cùng nhau mang hoa lên cúng dường Đức Phật và nhiễu quanh cội cây 3 vòng, ngồi thiền và nghe giảng Kinh Pháp Cú.

Tạm biệt Cội Bồ Đề với một niềm vui khó tả chúng tôi hướng về cố đô Polonnaruwa, điểm dừng chân tại một ngôi chùa do vị sư đầu tiên của Sri Lanka đến từ Ấn Độ đến đây giáo pháp và giáo hóa vị vua lúc bấy giờ của Sri Lanka không sát sinh, săn thú nằm trên một ngọn đồi cao. Điều hạnh phúc đến rất bất ngờ là sau khi chúng tôi vào đảnh lễ trong một thiền điện có chứa xá lợi của Phật và các vị chư tăng. Chúng tôi được vị sư trụ trì làm lễ ban phước cho mỗi người, sau đó được vị sư mời vào phòng khách bên trong để dùng trà, bánh và chuối, được các vị sư đang tu tập tại đây tụng kinh ban phước lành, mỗi người được đeo một sợi dây màu trắng vào cổ tay như một lời chúc an vui may mắn.

Tiếp theo đoàn đến thăm khu đền đài cổ được xây dựng vào khoảng từ thế kỷ 10 đến thế kỷ 12, bây giờ chỉ còn lại những phế tích theo thời gian, nhưng theo lời anh Subas thì người dân Sri Lanka họ luôn tự hào vì những gì tổ tiên họ để lại cho đời sau và họ luôn ý thức giữ gìn và tôn tạo những di tích ấy. Một diện tích rộng lớn gồm đền đài thờ Phật, nơi tu tập của các vị tăng ngày xưa kéo dài cả gần cây số. Trong khu thánh địa này rất nhiều khỉ và có cả hươu nai và những chú chó thân thiện, chúng sống trong một môi trường tuyệt vời và được người dân nơi đây quan tâm.

Người dân Sri Lanka rất yêu thiên nhiên và luôn ý thức gìn giữ bảo vệ môi trường sống của họ. Chúng tôi lang thang trong khu thánh địa này đến khi trời tối hẳn mới trở về khách sạn để ăn tối và nghỉ ngơi. Kết thúc ngày thứ 3 với hành trình hầu như là ở trong rừng nhưng cả đoàn ai cũng vui và tràn ngập hạnh phúc.

NGÀY THỨ TƯ – 29/08/2023

Hành trình hướng về cố đô Kendy, trên đường đoàn chúng tôi sẽ tới thăm Chùa Hang – điểm đến quan trọng thứ hai trong chuyến này, nơi có hơn 200 tượng Đức Thế Tôn được điêu khắc tại đây. Chùa Hang được xây dựng vào thế kỷ thứ nhất TCN và được chia làm 5 hang riêng biệt được xây sát vào vách núi đá. Chúng tôi vào bên trong mỗi hang để đảnh lễ Phật, sau đó đọc kinh và ngồi thiền tại đây. Điều ấn tượng là những họa tiết được khắc vô cùng tinh xảo trên trần của mỗi hang, khắc trực tiếp trên đá và tô màu sống động từ những màu sắc hoàn toàn tự nhiên từ các loại cây cỏ… 

Điểm đến thứ ba quan trọng là nơi kiết tập kinh điển lần thứ 4, hầu như các ngôi chùa chúng tôi đến đều được xây dựng trên những ngọn núi đá cao có những tảng đá to lớn chạy dài cả trăm mét. Ngôi chùa này 2100 năm trước là nơi 500 vị A-la-hán tựu trung về đây để kiết tập kinh điển lần thứ 4 sau khi Đức Phật nhập niết bàn.

Một sự xúc động dâng lên trong mỗi người khi bước chân đến nơi đây. Chúng tôi vào căn phòng bên trong nơi có Tôn tượng Đức Thế Tôn để đảnh lễ Ngài, ngồi thiền để nghe vị sư trụ trì đọc kinh tiếng của ngài vang vọng làm chúng tôi cảm thấy một nguồn năng lượng tràn ngập nơi đây. Nguồn năng lượng của biết bao vị A-la-hán đã thành tựu đạo quả tại nơi linh thiêng này.

Ngày xưa khi chưa có giấy để chép kinh thì lá bối được chọn để ghi lại những bài kinh Đức Phật giảng. Chúng tôi được xem vị sư trụ trì thực hiện các công đoạn chép kinh vào lá bối như thế nào. Với công đoạn chép kinh như vậy mà 500 vị A-la-hán thực hiện trong 3 tháng để thấy rằng Đức Phật đã để lại một kho tàng kinh điển đồ sộ cho đời sau chúng ta nương theo tu tập. Chúng tôi muốn lưu lại nơi này lâu nhất có thể nên Thầy trò lại ngồi thiền tại nơi Tôn tượng Đức Phật nằm nghỉ ngơi. Rồi lại đọc kinh lễ Phật lễ Pháp lễ Tăng, niệm giới niệm thí niệm thiên, sám hối tội lỗi của mình từ vô thỉ kiếp luân hồi đến nay, cầu nguyện sự bình an đến cho mọi người mọi loài chúng sinh.

Một ngày leo núi rồi vào rừng, vào rừng rồi lại leo núi nhưng cả đoàn ai cũng hạnh phúc chẳng thấy mệt gì cả vì được đến đất Pháp thiêng liêng này. Xin hồi hướng phần phước đức này đến tất cả mọi người . Nguyện cho mọi người hữu duyên được biết đến Chánh pháp của Đức Phật để tu tập cho cuộc sống bớt khổ và hết khổ , đi đến giác ngộ giải thoát an vui.

NGÀY THỨ NĂM – 30/08/2023

Chúng tôi đặt chân tới cố đô Kendy vào buổi tối hôm trước nghỉ ngơi để chuẩn bị cho ngày trọng đại của người dân Sri Lanka, chính là điểm đến quan trọng thứ tư trong chuyến đi, tham dự Lễ hội Ánh Sáng rước Xá Lợi Răng.

Với mỗi quốc gia đều có những báu vật tượng trưng cho quyền lực, ví dụ Việt Nam hay Trung Quốc thời xa xưa là Ngọc Tỷ… thì với đất nước Sri Lanka 2 báu vật của họ chính là Cội Bồ Đề và Xá Lợi Răng, Cội Bồ Đề không thể di chuyển nên vẫn còn tại cố đô Anuradhapura, còn Xá Lợi Răng đã được chuyển theo khi các vị vua dời đô, nhưng vì một số lý do bất khả kháng nên hiện tại Xá Lợi vẫn được thờ tại cố đô Kendy.

Buổi sáng đoàn chúng tôi tới ngôi chùa hiện đang thờ Xá Lợi Răng, theo đoàn người chúng tôi xếp hàng nghiêm trang đi đảnh lễ các điện thờ và nơi thờ Xá Lợi Răng, người dân ở khắp nơi trên đất nước Sri Lanka cùng tề tựu về đây trong niềm hân hoan để chào mừng ngày lễ lớn của đất nước.

Vào 17h00 chúng tôi quay lại nơi tổ chức lễ hội sau khi về khách sạn nghỉ ngơi thay trang phục màu trắng vào vị trí ngồi đã đặt trước và đợi tới giờ khai mạc. Trong tầm mắt chúng tôi là hàng ngàn người dân ngồi xung quanh ven lối đường diễu hành. Đúng 19h00 tiếng pháo vang lên báo hiệu buổi diễu hành chính thức bắt đầu, cảnh tượng 100 ngài voi xếp hàng nối tiếp nhau diễu hành, cách một ngài voi là một đoàn biểu diễn nhạc cụ và một đoàn biểu diễn các điệu nhảy, múa, xiếc… Mọi người ai cũng trầm trồ, thán phục làm sao họ có thể luyện tập phối hợp hài hòa và biểu cảm vô cùng tự nhiên, hân hoan. Mỗi ngài voi sẽ mang trên mình những bộ trang phục lộng lẫy nhiều màu sắc, ánh sáng và trên lưng là các kiệu chứa các bảo vật hay các biểu tượng của Sri Lanka, khi ngài voi rước Xá Lợi Răng dần xuất hiện từ phía xa thì người dân hai bên đường cùng nhau đứng lên, chắp tay đảnh lễ chào đón. Buổi diễu hành diễn ra trong không khí trang nghiêm không chút ồn ào xô bồ, mỗi người dân nơi đây tự ý thức được hành động của mình chính là sự thành kính và món quà dâng lên Đức Thế Tôn. Buổi lễ kết thúc lúc 23h00 đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí chúng tôi những người may mắn được tham dự lễ hội ánh sáng. 

Chắc chắn sẽ có nhiều người như chúng tôi đặt ra câu hỏi làm sao họ có thể chăm sóc, huấn luyện được 100 ngài voi khổng lồ và huy động gần 5000 vũ công nhạc công tham gia biểu diễn. Anh Subas đã chia sẻ, 100 ngài voi này đến từ khắp các tỉnh thành địa phương của SriLanka cùng với đoàn nghệ thuật với các điệu nhảy, âm nhạc của mỗi vùng miền riêng biệt, họ chỉ đến lễ hội trước đó nửa ngày đến một ngày để nghỉ ngơi và biểu diễn sau đó lại quay về ngay. Còn các ngài voi sẽ được di chuyển tới lễ hội bằng xe vận tải chuyên chở, tuy nhiên cũng có những ngài thì không thích đi xe nên sẽ đi bộ để tới tham dự, có ngài phải di chuyển mất 2 tuần để tới được lễ hội. 

NGÀY THỨ SÁU – 31/08/2023

Sau một đêm choáng ngợp với lễ hội ánh sáng có quá nhiều cảm xúc trong lòng, chúng tôi đành phải tạm biệt cố đô Kendy và hướng về thủ đô Colombo, trên đường đi chúng tôi có duyên gặp các ngài voi đang trên đường trở về nhà, cảm xúc dâng trào như có người bạn tiễn chân chúng tôi.

Điểm đến tiếp theo của đoàn là chùa Trúc Lâm – ngôi chùa Việt Nam đầu tiên và duy nhất tại Sri Lanka do thầy Pháp Quang lập nên cách đây 3 năm. Ngôi chùa xây dưng tại khu vực tập trung người dân Tamin sinh sống chủ yếu theo đạo Bà-la-môn, thầy Pháp Quang đã mang đạo Phật, triết lý nhân sinh nhà Phật, văn hóa Việt Nam tới vùng đất này, giúp đỡ cải thiện cuộc sống, dạy tiếng Anh, tiếng Việt cho người dân nơi đây. Khi tới thăm chùa, chúng tôi được thầy tiếp đón, chia sẻ về công tác tu tập tại chùa và đoàn còn được các bạn nhỏ thường sinh hoạt tại chùa hát tặng các bài hát tiếng Việt do thầy Pháp Quang dạy.

Sau khi dời chùa Trúc Lâm chúng tôi đến với ngôi chùa cổ được xây dựng từ thời xa xưa từng có truyền thuyết đây là nơi Đức Phật đã tới, sau đó chùa bị tàn phá và được phục dựng lại cách đây 300 năm, các họa tiết tinh xảo trên trần nhà đã được một họa sĩ giỏi nhất thời bấy giờ vẽ trang trí. Bên trong chùa có tượng Phật nằm nghỉ ngơi, chúng tôi cùng nhau đảnh lễ.

Chuẩn bị kết thúc hành trình khám phá vùng đất Sri Lanka, chúng tôi tới Colombo ra sân bay để trở về Việt Nam, sẽ quá cảnh tại Malaysia, chia tay đoàn Hà Nội và bay về Việt Nam.

NGÀY THỨ BẢY – 01/09/2023

Khi tạm biệt Sri Lanka, 14 thầy trò chúng tôi hạ cánh chuyển tiếp xuống sân bay Kuala Lumpur, Malaysia, nỗi nhớ dành cho con người, mảnh đất nơi đó đã khởi lên, chúng tôi được sống, tận hưởng thả cho tâm mình được tự do, cảm giác như được trở về nhà mình, trở về với bản tâm của mình, không vướng bận những nỗi lo toan cuộc sống bộn bề, được lắng lòng lại, cảm nhận bình an, năng lượng của vùng đất Pháp thấm vào mỗi bước đi vào hơi thở. 

Như đã giới thiệu từ ban đầu Sri Lanka là đất nước nghèo nhưng trước kia họ cũng là một quốc gia hưng thịnh có bề dày văn hóa, tín ngưỡng… do thời thế, chính sách quản lý nhà nước mà có sự thay đổi không mong muốn. Chúng tôi được sống, tiếp xúc với người dân mới thấy được họ vô cùng yêu đất nước của mình, tinh thần dân tôc, dù có khó khăn nhưng họ vẫn luôn cảm thấy hạnh phúc, trên môi luôn nở nụ cười, họ tràn đầy niềm tin vào cuộc sống, niềm tin tưởng vào Đức Thế Tôn để mỗi sáng khi thức dậy họ sẽ luôn ca bài hát Budhtra với lòng thành kính nhất!

Chúng tôi nguyện mong sẽ có cơ duyên được quay trở lại đây thêm nhiều lần nữa để mỗi lần tâm mình sẽ thêm tinh tấn, lòng mình sẽ thêm bình an. Nguyện mong mỗi người đều có cơ duyên được đặt chân tới vùng đất Pháp Sri Lanka – được quay về nương tựa vào Phật – Pháp – Tăng.

Sadhu, Sadhu, Sadhu!

Tuệ Thủy – Tâm Tuệ Hằng