Hội sách Frankfurt 2021 nhận định: “Ngành xuất bản đã xuất xắc vượt qu

Hội sách lớn nhất thế giới đang diễn ra và chúng tôi may mắn có cơ hội dành thời gian tham gia, theo dõi, giao lưu, học hỏi và nhất là giới thiệu sách của Thái Hà Books, giới thiệu về đất nước và con người Việt Nam với toàn thế giới. Sau lần tổ chức trực tuyến vào năm ngoái do dịch bệnh Covid-19, hội sách lớn nhất thế giới lần thứ 73 đang diễn ra tại Frankfurt, Đức tạo tiếng vang tốt và khá bất ngờ. Ngay lúc tôi đang viết những dòng chữ này, Canada – Quốc gia Khách mời Danh dự cho hội sách năm nay đang hết mình giới thiệu những gì đặc sắc nhất của đất nước rộng lớn và đa dạng này với tất cả những ai có mặt và không có mặt tại hội sách. Frankfurt Book Fair 2021 là một phiên bản kín tiếng hơn so với những lần tổ chức trước đây, vì vẫn còn hạn chế trong việc di chuyển giữa các quốc gia.

Tôi đã ngẫm nghĩ rất lâu về slogan năm nay “Re:Connect” (tạm dịch: Tái Kết nối). Hội sách Frankfurt 2021 đã đưa ra thông điệp TÁI KẾT NỐI nhưng cũng đặt ra câu hỏi cho tất cả những ai đang có mặt và đang giao lưu: Chúng ta muốn sống như thế nào?

Chúng tôi ấn tượng với con số 2.000 nhà xuất bản từ 80 quốc gia bởi tình hình dịch bệnh đang vẫn rất phức tạp mà số đơn vị xuất bản và số lượng quốc gia vẫn đạt được con số đáng ghi nhận. Các tác giả, chuyên gia trong 5 ngày liên tục miệt mài giới thiệu sách. Hội sách Frankfurt năm nay vẫn hành ngày chào đón các chuyên gia, doanh nhân và khách mời liên tục từ thứ 4 đến hết chủ nhật. Thật đáng lưu ý rằng lần đầu tiên trong lịch sử chỉ những quý khách đã được tiêm chủng, đã khỏi bệnh Covid hoặc có kết quả xét nghiệm âm tính mới được vào cổng. Số người tham dự cũng được giới hạn chỉ 25.000 người/ngày.

Tôi ấn tượng với bài phát biểu của bà Karin Schmidt-Friderichs, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất bản và phát hành sách Đức rằng: “Cuộc khủng hoảng đã cho thấy sách có vị trí vững chắc như thế nào trong xã hội!”. Bà nêu cao sự nỗ lực và sáng tạo lớn lao của các nhà xuất bản dẫu hoạt động phát hành sách trực tiếp gần như đóng cửa hoàn toàn. Bà chia sẻ thêm, các nhà xuất bản Đức quan tâm sâu sắc đến sách điện tử, các kết quả lớn trong việc cho mượn sách ở thư viện.

Ông Juergen Boos, Giám đốc Hội sách Frankfurt, người đã đến thăm Việt Nam, mà chúng tôi đã có dịp đón tiếp và giao lưu, gặp gỡ ngay tại Hà Nội cho biết: “Hoạt động kinh doanh trở lại không có nghĩa chúng ta đã trở lại trạng thái bình thường, nhưng đây sẽ mở ra một cơ hội mới để chúng ta tái kết nối”. Ông rất nhấn mạnh cụm từ “tái kết nối” và đã đưa ra quan điểm rằng con người đang sống trong một thời đại giao dịch khó khăn và gần như không thể gắn kết, nhưng sách sẽ là cầu nối của chúng ta.

Bà Monika Grütters phát biểu xúc động (Ảnh: Publishing Perspective)

Bà Monika Grütters, Bộ trưởng bộ Văn hóa và Truyền thông Đức, người ủng hộ nhiệt tình chương trình Neustart Kulture trị giá hàng tỷ đô la, trong phát biểu của mình đã tri ân đến các tác giả và các đơn vị trong ngành sách “đã giữ cho ngành công nghiệp xuất bản tồn tại” và “phần lớn không bị tổn hại” trong những thách thức của đại dịch. Bà đặc biệt gửi lòng biết ơn sâu sắc tới các dịch giả, “những người đã cho phép chúng tôi trao đổi tư duy và ý tưởng xuyên biên giới, ngay cả khi biên giới quốc gia bị đóng lại”.

Tiểu thuyết gia Margaret Atwood phát biểu tại sự kiện (Ảnh: Global Times)

Tiểu thuyết gia Margaret Atwood, tác giả gốc Canada của tiểu thuyết “The Handmaid’s Tale” là khách mời danh dự của sự kiện lần này. Dù không trực tiếp tham gia sự kiện, nhưng bà đã kết nối qua Skype để gửi đến thông điệp về niềm hy vọng. Bà nói: “Từ khủng hoảng khí hậu và Covid 19, con người chúng ta mới thấy mình mong manh nhường nào. Nhưng điều đó cũng chứng mình rằng, chúng ta có thể kiên cường, sáng tạo đến bất ngờ.” Bà Atwood nhận định rất đúng và sáng suốt rằng sách đã giúp mọi người thoát khỏi sự cô lập của đại dịch và hiểu được thế giới khi đưa người đọc đến những vùng đất xa xôi và cho chúng ta bay bổng ở một thế giới khác.

Những tín hiệu đáng mừng của ngành xuất bản

Giám đốc FBF Juergen Boos đưa ra nhận định về ngành xuất bản suốt 18 tháng qua (Ảnh: Publishing Perspective)

Theo Giám đốc FBF Juergen Boos, ngành công nghiệp xuất bản đã hoạt động khá tốt trong 18 tháng qua, ngay cả khi người dân ở nhiều quốc gia phải sống chậm lại trong đại dịch bùng nổ – đặc biệt là thanh thiếu niên. Ở Mỹ, doanh số bán sách in đã tăng hơn 8% vào năm 2020 để ghi nhận năm tốt nhất của họ trong một thập kỷ – theo kết quả của nhóm nghiên cứu NPD. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi các danh mục sách dành cho thanh thiếu niên, nhưng cũng có thể sách non-fiction dành cho người lớn tăng mạnh, và thêm vào đó là sự quan tâm của bạn đọc đến chủ đề sách nấu ăn và Do It Yourself trong thời gian cách ly ở nhà.

Ông cũng cho biết, tại Đức, các cửa hàng sách ngừng hoạt động và chuyển sang phát hành sách trực tuyến. Doanh thu bán sách qua internet tăng 20% lên 2,2 tỷ euro (2,5 tỷ USD). Sách nói và sách điện tử cũng có mức tăng trưởng hai con số. Đây là những con số đáng mừng cho ngành xuất bản nói riêng và cộng đồng tri thức nói chung.

Một vấn đề mà nhiều người biết rõ là việc xuất bản sách đã có một cuộc cạnh tranh không đồng đều trong đại dịch khi nhiều nước trên thế giới có ít khả năng hơn để chống chọi sự tấn công của đại dịch so với các nước khác. Dẫu vậy, những cuốn sách được xuất bản đã cho thấy khả năng phục hồi mới của ngành xuất bản. Chắc chắn những câu chuyện và nguồn kiến thức thông qua những trang sách sẽ như chiếc đèn chiếu rọi khoảng thời gian tăm tối kéo dài của nhiều người trong suốt gần hai năm qua. Niềm tin và hy vọng rạng ngời trong chúng tôi và những người tham gia.

Thái Hà Books tham gia Hội sách Frankfurt trực tuyến và nhấn mạnh phát triển tủ sách gia đình, tủ sách cơ quan

Theo khuôn khổ Hội sách Frankfurt năm 2021, dù không thể tham dự trực tiếp tại Đức, như đã liên tục tham gia từ năm 2015, do tình hình phức tạp của dịch bệnh, Thái Hà Books có gian trưng bày và giới thiệu sách. Chúng tôi vẫn tích cực gặp gỡ các nhà xuất bản nước ngoài, tham gia các hội nghị, hội thảo dưới hình thức trực tuyến để trao đổi, giao lưu về tình hình thị trường xuất bản trên thế giới. Đây cũng là cơ hội để Thái Hà Books giới thiệu về Việt Nam, đưa ra các ý tưởng phát triển văn hóa đọc và giao dịch bản quyền.

Khi trao đổi của Amy Joyner, Giám đốc Bản quyền và Giao dịch Quốc tế của nhà xuất bản Kogan Page (Anh) chúng tôi được biết các hiệu sách buộc phải đóng cửa tại thị trường Anh nhưng không ảnh hưởng quá nghiêm trọng đến doanh thu. Cùng với đó, việc xuất bản sách khá tốt bởi nhu cầu đọc của người dân nơi đây tăng cao. Kogan Page thì chú trọng vào sách kinh tế và nghiên cứu nhiều ngành nghề, cho ra đời những tựa sách thiết thực và kịp thời trong suốt thời gian diễn ra đại dịch.

Theo Katie Dodson, Chuyên viên Giao dịch Bản quyền từ nhà xuất bản Michael O’Mara (Anh), hiện đa phần người dân vẫn tận hưởng thời gian ở nhà bên gia đình nhưng vẫn có thời gian dành cho công việc, đặc biệt là việc tìm tòi và khám phá nhiều điều mới mẻ. Các tựa sách được xuất bản trong suốt thời gian đại dịch hoành hành đều thuộc các chủ đề: rèn luyện trí não, tâm lý, sức khỏe tinh thần, du lịch,…

Với chia sẻ của ông Chua Hong Koon từ nhà xuất bản World Scienfic (Singapore), các hiệu sách ở Singapore vẫn mở cửa và việc kinh doanh sách diễn ra thuận lợi. Sách giáo trình, kinh tế và sách thiếu nhi ngày càng được quan tâm ở quốc gia này. Vì vậy, các tác giả đầu tư chất xám vào tựa sách của mình đều nhận được sự đón nhận xứng đáng.

Thái Hà Books cũng chia sẻ rằng, trong suốt khoảng thời gian giãn cách, nhiều người phải ở nhà, đặc biệt là trẻ em. Nhiều người đã biến thời gian này thành một “mùa đọc sách”. Các hiệu sách phải đóng cửa từ cuối tháng 7 đến tháng 10 năm 2021, nhưng hoạt động bán sách trực tuyến qua website của đơn vị xuất bản hoặc trên các sàn thương mại điện tử diễn ra vô cùng sôi nổi. Thái Hà Books trong suốt 15 năm qua luôn cam kết 100% sách có bản quyền và chú tâm phát triển sách non – fiction.

Ngay trong mùa dịch năm nay, TS Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch công ty sách Thái Hà đã tái đưa lại chương trình TỦ SÁCH GIA ĐÌNH, TỦ SÁCH CƠ QUAN mà ông và cả tập thể đã triển khai 15 năm nay. Ông cho rằng đây là một việc làm quan trọng và cấp bách vì sách thực sự là cầu nối của tất cả mọi người trong gia đình, cơ quan, sách là cánh tay đắc lực xây dựng văn hóa đọc trong nhà và cộng đồng cũng như định hình phát triển nhân cách và lối sống của mọi người.

Công ty sách Thái Hà cũng đã tặng hàng ngàn cuốn sách đến bạn đọc khắp nơi trên cả nước, đã tổ chức các chương trình Reading Books Together theo hình thức trực tuyến qua zoom thay vì trực tiếp như trước đây. Và chủ nhật ngày 24.10.2021 sẽ diễn ra chương trình Reading Books Together kỳ 80 với sự tham gia của 2 chuyên gia Trương Lý Hoàng Phi là Lý Tú Anh lúc 19h30 giờ Việt Nam. TS Hùng cũng mời các chuyên gia và bạn bè các nước tham gia cùng. Ông nhấn mạnh Thái Hà Books sẽ tổ chức các chương trình tiếp theo với sự tham gia của các tác giả, các chuyên gia nước ngoài và vẫn theo hình thức online.

Các bạn quốc tế Tham gia Hội sách Frankfurt Book Fair cũng rất ấn tượng với các hoạt động thiện nguyện của Thái Hà Books như mở ATM gạo miễn phí, ATM sách miễn phí, ATT sự tử tế – Sharing Rice Together để cùng với các nhà hảo tâm tặng hơn 1.000 tấn gạo, hàng ngàn cuốn sách đến không chỉ với người khốn khó vì Covid tại Việt Nam mà còn tại nhiều nước khác như Ấn Độ, Nepal, Bangladesh, Myanmar, Srilanka, Campuchia.

Được biết các bạn quốc tế hào hứng với vị trí Chủ tịch và Tổng thư ký Hiệp hội Xuất bản ASEAN mà Việt Nam sẽ giữ trong nhiệm kỳ 2 năm, 2022 – 2023 sắp tới.

Hà Anh – Copyright Executive, Thai Ha Books

Xem các bài trước

Chuyển đổi số nhìn từ hội sách Frankfurt Book Fair tới thị trường sách tại Việt Nam

Canada khách mời đặc biệt của Hội sách Frankfurt 2021

20/10 – 24/10: Thái Hà Books tham gia Hội sách online Frankfrurt Book Fair 2021