Buổi gặp đặc biệt của TS. Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Công ty Sách Thái Hà với Đại lão Tỳ kheo Bodhi

 Sáng ngày 5 tháng 5 năm 2025, đoàn chúng tôi theo chân TS Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Công ty sách Thái Hà, đơn vị vừa xuất bản cuốn sách “Thánh đế Thánh đạo – Lời Phật dạy trực chỉ đến giải thoát” đến gặp riêng Đại lão Hòa thượng Tỳ kheo Bodhi, tác giả của chính cuốn sách này. Chúng tôi vô cùng hân hạnh và xúc động ngay từ khi chuẩn bị đi, khi đến nơi, lúc ngồi đợi, khi ngài bước ra gặp và trong quá trình bên Ngài.

Chúng tôi hạnh phúc bởi đã biết rất rõ về cuộc đời của Ngài. Sinh ra 1944 ở New York, trong một gia đình theo đạo Do Thái, học cử nhân triết học và năm 1972 đã có bằng tiến sĩ, nhưng Ngài lại được xuất gia theo Đại thừa Việt Nam. Sau đó Ngài sang Sri Lanka xuất gia theo Phật giáo nguyên thủy, và được công nhận là tỳ kheo Theravada từ 1973.

Chúng tôi vô cùng hạnh phúc khi biết rằng Ngài Tỳ kheo Bodhi tu tập rất miên mật, là biên tập tiếng Anh cho Hiệp hội Xuất bản Kinh sách Phật giáo BPS, Sri Lanka và vào năm 1988, trở thành chủ tịch của tổ chức này. Chúng tôi rất hạnh phúc khi biết Ngài là Chủ tịch Hiệp hội Phật giáo Hoa Kỳ, là người sáng lập tổ chức Cứu trợ toàn cầu của Phật giáo (Buddhist Global Relief), chuyên tài trợ cho các dự án chống nạn đói và trao quyền cho phụ nữ trên toàn thế giới. Sách cầm trên tay và vô cùng mong chờ được gặp trực tiếp người thầy lớn của chúng ta.

Rồi,… chúng tôi đang ngồi trong phòng khách thì Ngài bước ra, trên tay là một túi xoài. Thật tuyệt vời! Chúng tôi đặc biệt ấn tượng với nu cười hiền hậu, tràn đầy năng lượng và từ bi của Ngài. Ngài nói chuyện rất ân cần, rất quan tâm, rất chi tiết. Thật gần gũi. Thật ân cần. Ngài cứ vậy đứng nói chuyện với thầy Hùng.

Rồi chúng tôi cùng Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng theo Ngài vào phòng, ngồi quanh Ngài. Thầy Hùng thay mặt đoàn chia sẻ về tấm lòng của mình cũng như duyên lành được xuất bản sách của Ngài. Trong đó có cuốn “Những lời Phật dạy” đã in cả ngàn cuốn chỉ tặng chứ không bán. Riêng tác phẩm quý giá này cũng đã đến với rất nhiều Phật tử Việt Nam muốn tìm về chánh Pháp của Đức Phật Thích Ca.

Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng và Ngài Tỳ kheo Bodhi nói về cuốn sách về sự hòa hợp cộng đồng do dịch giả Trần Như Mai, em gái của Giáo sư Trần Phương Lan dịch ra tiếng Việt, rồi cuốn sách khác về phục hồi truyền thống Tỳ kheo ni do Sư cô Nguyên Hương, huynh đệ của Sư cô Liễu Pháp dịch, và rồi quay về cuốn “Thánh đế Thánh đạo – Lời Phật dạy trực chỉ đến giải thoát” mà Thái Hà Books vừa xuất bản.

Hôm nay Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Hùng mang theo đầy đủ cả bộ kinh Nikaya gồm Trường bộ, Trung bộ, Tương ưng bộ, Tăng chi bộ và Tiểu bộ bản tiếng Việt do Hòa thượng Thích Minh Châu dày công dịch. Tiến sỹ Hùng muốn Ngài Tỳ kheo Bodhi trực tiếp thấy phiên bản in mới trên giấy pơ luya mỏng nhập khẩu, mạ nhũ vàng rất đẹp rất trang trọng và xin chữ ký của Tỳ kheo Bodhi vào từng cuốn. Như chúng ta biết, Tỳ kheo Bodhi là người đã dịch bộ Nikaya từ tiếng Pali ra tiếng Anh mà TS Nguyễn Mạnh Hùng đã có đầy đủ cả bộ, duyên lành trong một chuyến về đất Pháp Sri Lanka thăm viếng nơi kiết tập Kinh điển lần thứ 4 khi Kinh Phật được chính thức chép lên lá bối.

Chúng tôi ngồi chăm chú nghe câu chuyện đặc biệt và chân thành ấm cúng và cảm thấy vô cùng hạnh phúc và xúc động. Nụ cười của Ngài Bodhi vô cùng hiền từ và an lành. Ngài rất ân cần thăm hỏi công ty sách Thái Hà và công việc xuất bản tại Việt Nam. Rất thân thiện và vô cùng gần gũi.

Cuối buổi chúng tôi được Đại lão Hòa thượng Tỳ kheo Bodhi tụng Kinh chúc phúc bằng tiếng Anh. Ngồi lắng tai nghe và ai cũng cảm thấy vô cùng hạnh phúc, hỷ lạc tràn dâng. Chúng tôi cũng tụng chúc phúc Ngài bài “Nguyện ngày an lành đêm an lành” với tâm thành kính của mình.

Chúng tôi ra về mang theo những cuốn sách có chữ ký của Ngài Bodhi. Đây là Pháp bảo. Đây là món quà quý giá vô cùng. Buổi gặp và bên Ngài như cho chúng tôi thêm sức mạnh, thêm niềm tin, thêm quyết tâm tu tập. Chúng tôi được bên người Thầy lớn, đã hơn 80 tuổi mà vẫn khỏe mạnh, minh mẫn, có trí tuệ tuyệt vời.

Mỗi chúng tôi mang về một trái xoài, món quà từ Ngài mà như cả một kho thức ăn quý. Chúng tôi hôm nay thật sự no: no cả Pháp, cả năng lượng, cả tình yêu thương. Tràn ngập lòng biết ơn trong mỗi chúng tôi.

Sau khi kết thúc buổi gặp, chúng tôi còn được nghe Thầy Hùng kể chuyện, rằng Ngài Bodhi xuất gia thọ giới Sa di với thầy Giác Đức, người Việt Nam, ngay tại Mỹ. Sau này, khi Hòa thượng Thích Minh Châu qua Mỹ thuyết pháp. Ngài Bodhi đã được gặp. Chính Hòa thượng Thích Minh Châu khuyên Ngài nên xuất gia theo Phật giáo Nguyên thủy. Năm 1972, Ngài Tỳ kheo Bodhi từ Mỹ đi Sri Lanka đã đến Việt Nam đảnh lễ và thăm Hòa thượng Thích Minh Châu. Cũng với lá thư tay của HT Thích Minh Châu mà Ngài Bodhi được thọ giới các vị thầy lớn của đất nước Sri Lanka và tu tập tại đó.

Như vậy đây là lần thứ 2, Ngài Đại lão Hòa thượng Bodhi đến Việt Nam. Vậy thì chúng tôi quá may mắn gặp, đảnh lễ và ngồi bên Ngài. Chúng tôi cảm nhận rất rõ tình cảm của Ngài dành cho chúng tôi nói riêng và người Việt Nam nói chung.

Lúc này, chúng tôi ngồi nghe thầy Hùng chia sẻ về những gì thầy biết, rằng Ngài Tỳ kheo Bodhi làm việc rất tinh tấn. Mỗi ngày Ngài đều dậy từ ba bốn giờ sáng, dù cho băng tuyết. Ngài tự đặt mục tiêu mỗi ngày đều dịch 5.000 từ, không thể dễ dui, vì nếu dễ dui sẽ mất hết cơ hội phụng sự Phật Pháp. Rằng Ngài ở trong tịnh thất rất giản dị giữa rừng, không muốn tiếp khách, không muốn nhận cúng dường, chỉ tĩnh tâm tại nơi tĩnh lặng để tu tập và dịch Kinh, viết sách. Ngài có nguyện vọng dịch làm sao cho thật lưu loát văn phong nhưng cũng đảm bảo chính xác nội dung, đảm bảo nguyên ý lời Phật dạy.

Chúng tôi hạnh phúc vô cùng khi biết rằng tại Mỹ, hàng tuần Ngài vẫn giảng, nhiều bài giảng của Ngài vẫn được thu lại và các Phật tử có thể nghe lại để hiểu, để nhớ, để thực hành.

Tối nay, tôi sẽ ngồi nhớ lại công ơn của Ngài Đại lão Tỳ Kheo Bodhi với những tác phẩm do chính Ngài dịch như  Tăng Chi Bộ Kinh (Numerical Discourses of the Buddha: A New Translation of the Anguttara Nikaya ), Trung Bộ Kinh (The Middle Length Discourses of the Buddha: A translation from the Majjhima Nikāya), Tương Ưng Bộ Kinh (The Connected Discourses of the Buddha: A Translation from the Samyutta Nikāya), Tăng Chi Bộ Kinh, (Numerical Discourses of the Buddha: An Anthology of Suttas from the Anguttara Nikāya).

Tôi sẽ mở ra và đọc lại kỹ 2 cuốn sách của Ngài Bodhi do Thái Hà Books xuất bản và được Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng tặng là “Những lời Phật dạy” và “Thánh đế Thánh đạo”. Tôi sẽ tìm các bài giảng Kinh của Ngài trên Internet, như  Giáo Lý Như Thật Của Đức Phật (The Buddhda’s Teachings as It Is”, Kinh Tập Nipata (Sutta Nipata), Nghiên Cứu có Hệ Thống Kinh Trung Bộ (A Systematic Study of the Majjhima Nikaya), Nghiên Cứu các Hạnh Ba-la-mật ( A Study of the Paramis), Hợp Tuyển Lời Phật Dạy tử Kinh Tạng Pali (In the Buddha’’s Words: An Anthology of Discourses from the Pali Canon).

Được biết Tiến sĩ Nguyễn Mạnh Hùng sẽ mang toàn bộ trọn bộ Nikaya với chữ ký của Đại lão Tỳ kheo Bodhi đến dâng lên bàn thờ Hòa thượng Thích Minh Châu tại thiền viện Vạn Hạnh. Chúng tôi thấy hơn cả hạnh phúc khi ông nói rằng, ông có cả 2 người thầy lớn, được gặp, được bên cả 2 bậc thầy lớn này.

Ngày mai là Đại lễ VESAK chính thức khai mạc tại Việt Nam. May thay, nhờ sự kiện lớn này, Đại lão Hòa thượng Tỳ kheo Bodhi được mời làm diễn giả chính và chúng tôi có một ngày hạnh phúc vô cùng, không thể hạnh phúc hơn. 

Hà Nga.