Văn hóa đọc Singapore và vài suy nghĩ về văn hóa đọc Việt Nam

[ThaiHaBooks] Những ngày này ở Singapore đang vui nhộn về lẽ trao GIẢI SÁCH năm 2018. 33 tác phẩm của 7 thể loại bao gồm cả 2 thể loại là giả tưởng và không giả tưởng (fiction and non fiction) đã được lựa chọn. Trước lễ trao giải tất cả đều rất hồi hộp chờ đợi người thắng cuộc của từng thể loại và nhất là giải thưởng danh giá – Cuốn sách của năm (Book of the Year). Lễ trao giải đã diễn ra rất long trọng tại The Arts House tối 21 tháng 9 vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Hội Xuất bản Singapore. Đây là một số giải thưởng. Chúng ta cùng chia vui với các đồng nghiệp Singapore nhé.

• Giải sách không giả tưởng tốt nhất (Best Non-Fiction Title) thuộc về tác phẩm “Kiasunomics – Stories of Singaporean Economic Behaviours” (https://www.worldscientific.com/worldscibooks/10.1142/10799)
• Giải minh họa tốt nhất đối với sách không giả tưởng (Best Ilustrated Non-Fiction Title) thuộc về tác phẩm “Island Life: A Natural History of Pulau Tengah, Johor, Malaysia”  (https://www.worldscientific.com/worldscibooks/10.1142/9826)
• Giải bìa sách tốt nhất (Best Book Cover Design) thuộc về tác phẩm “What’s in the Name? How the Streets and Villages in Singapore Got Their Names”  (https://www.worldscientific.com/worldscibooks/10.1142/10546)
• Giải Sách giáo dục tốt nhất (Best Education) thuộc về tác phẩm “Mastering English with Straits Times: The Secondary Edition). Đây cũng là cuốn sách được nhận giải “Cuốn sách của năm” (Book of the Year.)

Thật là tuyệt vời!

Cũng tại The Arts House, cả ngày 22 trọn vẹn là các hội thảo về những công nghệ xuất bản mới. Thú vị nhất là vào cửa tự do, không phải mua vé (thường vé vào các sự kiện như thế này ở Singapore khá đắt). Các chủ đề về sách thật, sách ảo, sách điện tử, sách audio được trình bày và bàn bạc sôi nổi và rất bổ ích. Tham dự những hội thảo này là ta biết trước về tương lai của ngành xuất bản và mỗi lãnh đạo, mỗi công ty sách biết mình cần phải chuẩn bị những gì, cần làm những gì. Cho cả hiện tại, tương lai gần và tương lai xa.

Suốt 3 ngày từ 21 đến 23, ngành xuất bản Singapore và các công ty sách đón tiếp rất nhiều khách quốc tế và bạn đọc. Ai cũng muốn có mặt để cùng chúc mừng Hội Xuất bản Singapore 60 năm (tành lập năm 1968) và chứng kiến những thành tựu, những kết quả đáng ngạc nhiên trong lĩnh vực xuất bản của quốc gia nhỏ xíu này.

Các diễn giả của hội thảo về công nghệ mới cho xuất bản (New Publishing Technologies Seminar) năm nay có sự tham gia của các chuyên gia Nor Shariza Kamil – Muse Pte Ltd, Ahmad Zuhaidi – TLiNGE, Helena Gustafsson – Storytel, Joseph Navinraj – Rainbow J.E.T.S. Educational Services, Andre Candra – Pesona Edu, Erald Cai – Snaptolearn, Saad Chinoy – Tusitala. Thật chất lượng và đầy ắp thông tin.

Tôi đang nhớ về hội nghị thường niên “Định hướng Xuất bản Châu Á” (StoryDrive Asia) diễn ra trong 2 ngày 13 và 14 tháng 11 năm 2017 vừa qua. Khi đó tôi vừa là khách mời vừa là diễn giả. Trong 2 ngày hội nghị tôi cũng lại được mời hướng dẫn thiền cho các khách mời không chỉ đến từ châu Á mà khắp thế giới. Rất tuyệt vời. Một chương trình đầy ắp các món ăn đặc sản. Và tôi thừa nhận, các hội nghị, hội thảo do Hội xuất bản Singapore tổ chức rất có chất lượng và quy tụ được rất nhiều chuyên gia hàng đầu thế giới có mặt.

Còn những ngày này, Singapore đang tích cực chuẩn bị cho hội sách Frankfurt sẽ diễn ra từ 10 đến 14 tháng 10 và sau đó là hội nghị thường niên “Định hướng Xuất bản Châu Á” (StoryDrive Asia) diễn ra trong 2 ngày 19 và 20 tháng 11 năm 2018. Rất tích cực và khẩn trương. Rất cụ thể và sáng tạo.

Tôi rất yêu quý anh Peter Schoppert, Chủ tịch Hội Xuất bản Singapore. Anh quốc tịch Mỹ nhưng mở nhà xuất bản ở Singapore và hoạt động rất mạnh ở đây. Anh là một lãnh đạo trẻ, năng động, phụng sự và luôn vui tươi. Không ít diễn đàn chúng tôi cùng là diễn giả hay khách mời. Anh rất chân thành và luôn nhiệt tình với tôi cũng như bất cứ ai.

Tôi nhớ về cuốn sách “ASEAN diệu kỳ” của tác giả Kishore Mahbubani mà chính anh Peter Schoppert đã đề xuất để xuất bản bằng tiếng Việt. Cuốn sách đã được trưng bày trong hội nghị và được quan tâm lớn. Thật là vui mừng.

Có một chi tiết nhỏ nhưng quan trọng mà không phải ai cũng để ý hoặc biết. Đó là các thành viên Hội Xuất bản Singapore đóng góp vào nền kinh tế quốc gia này mỗi năm là 1,7 tỷ đô la Singapore. Thật đáng để chúng ta suy ngẫm.

Bạn có biết không, theo thông tin của Tổng cục Thống kê thì GDP bình quân đầu người của  Việt Nam năm 2017 vào khoảng 53,7 triệu đồng tức đâu đó gần 2.400 đô la. Còn GDP trên đầu người của Singapore là 32.841 đô la. Như vậy nếu khi GDP của Việt Nam tăng lên, doanh thu ngành xuất bản nhất định sẽ tăng theo (có thể không tương ứng nhưng nhất định sẽ khá tốt).

Tôi vẫn đang ngồi và nghĩ về xuất bản của 2 nước. Tôi vẫn đang thao thức về tương lai văn hóa đọc của Việt Nam. Tôi tin rằng sẽ rất tốt. Những ngày này, nếu bạn ở Singapre và có đến đại lộ Orchard thì sẽ gặp nhiều người Việt Nam. Thậm chí có thể chứng kiến cảnh người Việt nằm vạ vật, nhịn đói xếp hàng trên vỉa hè. Họ đến từ nhiều nơi của Việt Nam. Nhưng họ đến không phải để mua sách hay để tham dự các sự kiện quan trọng nêu trên. Họ đến để mua iPhone đời mới. Thấy và hơi chạnh lòng, hơi buồn.

Công việc mà chúng tôi đang theo đuổi nhiều năm nay là truyền bá tri thức, là khuyến đọc. Tôi rất muốn có mặt ngay lúc này ở TP HCM để đến thăm Đường sách Nguyễn Văn Bình đầu tiên của Việt Nam. Tôi biết rằng đang diễn ra các hội sách tại các trường đại học ở TP HCM nhân năm học mới và nhân Tết Trung thu. Tôi muốn đến tận nơi.

Tôi tin vào sự cất cánh của văn hóa đọc nước nhà. Ít nhất là các đồng nghiệp Philippines, Indonesia, Malaysia, Singapore đang rất tin vào Việt Nam, đang chờ đợi sự bứt phá ngoạn mục của văn hóa đọc nước ta.

Tôi nhắc mình rằng cùng nhau sẽ đi xa hơn. Khi những con người tâm huyết vì văn hóa đọc Việt Nam thật sự chung tâm, thật sự quyết tâm thì điều này sẽ là sự thật chứ không phải là giấc mơ đâu. Nhất là khi các bạn bè ASEAN cũng như cả thế giới đang rất hướng về Việt Nam.

16h26 chiều 24 tháng 9 năm 2018

Hành trình khuyến đọc Reading Promotion Hà Nội – Manila – Jakarta – Kuala Lumpur – Singapore – TP HCM – Bangkok – Hà Nội – Frankfurt – Geneve – Paris – Tokyo

TS Nguyễn Mạnh Hùng, Người sáng lập kiêm Chủ tịch Công ty sách Thái Hà, Ủy viên ban Hợp tác Quốc tế và Bản quyền, Hội Xuất bản Việt Nam

Bài tiếp theo: Đường Sách TP HCM và các hội sách mùa Tết Trung thu